اولین فعالیت ایران در منع سلاح شیمیایی

تاریخ انتشار : دسامبر 24, 2020
اولین فعالیت ایران در منع سلاح شیمیایی
در سال ١٩٧١ و در راستای برطرف نمودن نواقص پروتكل ١٩٢٥ ژنو(منع كاربرد سلاح های شیمایی و سمی) كمیته خلع سلاح سازمان ملل متحد( كه بعدها به كنفرانس خلع سلاح تبدیل شد) متن نهایی و كنوانسیون منع توسعه، تولین و انباشت و كاربرد سلاح های بیولوژیك(میكروبی) كه به كنوانسیون سلاح های شیمیایی معروف است را […]
در سال ١٩٧١ و در راستای برطرف نمودن نواقص پروتكل ١٩٢٥ ژنو(منع كاربرد سلاح های شیمایی و سمی) كمیته خلع سلاح سازمان ملل متحد( كه بعدها به كنفرانس خلع سلاح تبدیل شد) متن نهایی و كنوانسیون منع توسعه، تولین و انباشت و كاربرد سلاح های بیولوژیك(میكروبی) كه به كنوانسیون سلاح های شیمیایی معروف است را آماده نمود كه به صراحت كشورهای عضو را متعهد می ساخت مذاكرات خود را تا حصول یك معاهده بین المللی برای منع سلاح های شیمیایی دنبال نمایند؛ لذا از همان مذاكرات مربوط به تهیۀ متن كنوانسیون سلاح های شیمیایی به صورت جدی آغاز شد و حدود بیست سال ادامه یافت.
طی این مدت NGO های زیاد فعالانه در این مذاكرات مشاركت داشتند و تلاش های زیادی برای پیشبرد مذاكرات و استحكام ساختار حقوقی و فنی این معاهده انجام شد.
سرانجام متن معاهده كنوانسیون سلاح های شیمیایی در سال ١٩٩٢ آماده و مورد توافق اعضا واقع گردید . این كنوانسیون در سیزدهم ژانویه ١٩٩٣ طی مراسمی در پاریس به امضای نماینگان ١٣٠ كشور جهان رسید و متعاقباً به امضای دبیر كل سازمان ملل نیز رسید. این كنوانسیون در ٢٩ آوریل ١٩٩٧ رسماً لازم الاجرا گردید.
در اولین كنفرانس بازنگری ٩ كنوانسین سلاح های شیمیایی كه از ٢٨ آوریل تا نهم می ٢٠٠٣ در لاهه و در مقر سازمان منع سالح های شیمیایی برگزار شدعلاوه بر نمایندگان ١٥١ كشور عضو كنوانسیون (تا آن زمان) ٢٣ سازمان غیره دولتی فعال در زمینه مذاكرات خلع سلاح های شمیایی به این اجلاس مهم و تاریخی دعوت شدند. كه از جمله آن دو سازمان غیر دولتی ایرانی، یعنی انجمن حمایت از قربانیان سلاح های شیمیایی و انجمه دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی سردشت بودند.
این دو NGO ایرانی در حاشیه اجلاس با بر پا كردن نمایشگاهی از اسناد، تصاویر و مدارك مربوط به قربانیان سلاح های شیمیایی در ایران و صدور بیانیه و فعالیت های تبلیغی توجه شركت كنندگان و اعضا را به فاجعه كاربرد سلاح های شیمیایی و عواقب آن بر انسان ها و محیط زیست جلب كردند.
این اولین باری بود كه NGO های ایرانی در سطح مجامع بین المللی و در اجلاسی در این سطح اقدام به فعالیت اطلاع رسانی در زمینه مصدومین و قربانیان سلاح های شیمیایی می كردند. حضور همزمان چند تن از قربانیان سلاح های شیمیایی عضو این تشكل ها در این نمایشگاه بر اهمیت آن افزود.
از آن پس و با آشكار شدن تواناییNGO های ایران در این عرصه همه ساله از این دو NGO ایرانی برای شركت در اجلاس سالیانه این سازمان ١٠ دعوت به عمل می آید و طی سه سال متوالی حضور فعال NGOهای ایرانی، در این عرصه بین المللی ادامه داشته است.
NGOهای ایرانی علاوه بر ارتباط مستمر با سازمان سلاح های شیمیایی و حضور در اجلاس های این سازمان، فعالیت وسیعی را نیز در عرصه بین المللی در زمینه اطلاع رسانی و آگاه سازی، ایجاد شبكه بین المللی حمایت از قربانیان سلاح های شیمیایی، اجرای برنامه های فرهنگی و مشترك با سایر كشورها و تعامل با شبكه بین المللی NGO های طرفدار صلح،تأسیس موزه صلح، مراودت هیأت های مردمی در مناسبت های ویژه و... آغاز كرده اند كه با موفقیت های چشمگیری همراه بوده است.
منبع : كتاب اولین های دفاع مقدس؛ محمد خامه یار