با پایان یافتن دفاع مقدس و پذیرش قطعنامه ٥٩٨، كار جست وجوی مفقودین و پیكر های پاك شهدا یكی از مهمترین دغدغه های مسئولان كشور و فرماندهان جنگ قلمداد شد.در این راستا با تلاش یادگاران دوران دفاع مقدس، گام های مؤثر و در خور تحسین صورت گرفت.
كار جست و جوی پیكرهای پاك و مطهر شهدای دفاع مقدس از سال ١٣٦٧ آغاز و تا آخرین روزهای سال ١٣٦٩ به صورت پراكنده ادامه یافت.اما با تشكیل كمیتۀ جست و جوی شهدا و مفقودین، اولین عملیات رسمی تفحص پیكرهای پاك شهدا در پنجم فروردین ماه سال ١٣٧٠، در منطقۀ پنجوین(منطقۀ عملیاتی والفجر٤) در ارتفاعات كانی مانگا آغاز شد.
كمیتۀ جست و جوی مفقودین بنا بر مصوبه شورای امنیت ملی در شهریور ماه سال ١٣٧٠ تشكیل شد و هدف آن ردیابی پیكر مطهر شهدا در مناطق عملیاتی و مشخص ساختن وضعیت نهایی مفقودین بود.در حقیقت انگیزه تشكیل آن كاهش عوارض روانی، اجتماعی جنگ در بین افراد جامعه بود.سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش جمهوری اسلامی، جمعیت هلال احمر، بنیاد شهید، وزارت امور خارجه، وزارت اطلاعات، ستاد رسیدگی به امور آزادگان ووزارت كشور با این كمیته همكاری داشته اند. بعضی نهادها مانند وزارت ارشاد یا سازمان تبلیغات اسلامی بنا بر احتیاج از آنهادعوت به عمل آمده است
لازم به یادآوری است كه تا اوایل سال ١٣٨٢ نزدیك به ٤٨ هزار پیكر شهید در عملیات كاوش در ٢٨٦ منطقه شناسایی شده ، كشف گردید. بزرگترین گور دسته جمعی كشف شده مربوط به شهدای طلاییه با ١٤٠ شهید بود . در بزرگترین تشییع انجام شده در سال ٧٣، پیكر های پاك ٣١٢٠ شهید در تهران تشییع شد.
منبع : كتاب اولین های دفاع مقدس ؛ محمد خامه یار