بی تردید همانگونه که امام خمینی متذکر شدند که برنامه اسلام از عصر وحی تاکنون بر شهادت توام با شهامت بوده است، مقام شهادت بسیار والا و قابل بررسی و تامل است. و نیز فرمود: شهیدان شمع محفل بشریت اند. مناجات و راز و نیاز با پروردگار از اعمالی بوده است که رزمندگان در جبهه¬ها در طول هشت سال دفاع مقدس همواره خالصانه به زمزمه با پروردگار خویش می نشستند.
شهیدانی که منازل صدگانهٔ سلوک و کمال انقطاع الی الله را یک شبه طی نموده و به مقام عزّ و قدس الهی بار یافته اند. در زمزمه های عارفانه ای که در وصیت¬نامه¬های برخی از شهدای بوشهر یافت می گردد، بارقه های عرفانی از ادراکات شهودی این شهیدان والامقام مشاهده می¬گردد که موجب قبطه صاحبدلان و اهل معرفت است. در این مقاله برآنیم تا در حد بضاعت مُزجات و به اختصار و با روشی تحلیلی و توصیفی و نیز استفاده از منابع قرآنی و روایی و تفسیری و نیز معارف عرفانی و با تاکید بر فرمایشات امام خمینی(ره)، به واکاوی آثار ارزشمند ایشان و تبیین لطایف و دقایق عرفانی آن¬ها بپردازیم. بدان امید که بارقه ای از انوار درخشان شمع وجود آنان، نصیب دل¬های تاریک و خاموشمان گردد. چنانکه امام راحل(ره) در وصف شهیدان مفقودالاثر فرمود: «مفقودین عزیز، محور دریای بیکران خداوندی اند و فقرای ذاتی دنیای دون، در حسرت مقام والایشان در حیرتند».
کلمات کلیدی: امام خمینی، شهدا، عرفان، معرفت های شهودی، وصیت نامه.